KOINOT GEOMETRIYASI VA KOSMOLOGIYA
Keywords:
Noevklid geometriya, Lobachevskiy geometriyasi, V postulat, psevdosfera, Riman geometriyasi, Gauss egriligi, koinot geometriyasi, kosmologiya, nisbiylik nazariyasi.Abstract
Mazkur maqolada Evklid geometriyasining muhim postulatlaridan biri bo‘lgan V postulatning tarixiy muammosi, uni isbotlashga qaratilgan urinishlar hamda noevklid geometriyalar – xususan, Lobachevskiy va Riman geometriyalarining shakllanishi haqida so‘z
boradi. Lobachevskiy tomonidan ilgari surilgan yangi aksioma asosida yaratilgan geometriya koinotni yangi nuqtai-nazardan tahlil qilish imkonini berdi. Shuningdek, ushbu nazariyalar zamonaviy kosmologiya fanining rivojlanishiga ham asos bo‘lgan. Maqolada keltirilgan ilmiy g‘oyalar geometriya, fizika, astronomiya va falsafa fanlari uchun muhim nazariy poydevor yaratgan.
Downloads
References
1. Hawking S. A Brief History of Time. – New York: Bantam Books, 1988.
2. Greene B. The Elegant Universe: Superstrings, Hidden Dimensions, and the Quest for the Ultimate Theory. – New York: W.W. Norton & Company, 1999.
3. Misner C. W., Thorne K. S., Wheeler J. A. Gravitation. – San Francisco: Freeman, 1973.
4. Belova O., Mikeš J., Sherkuziyev M., Sherkuziyeva N. An analytical inflexibility of surfaces attached along a curve to a surface regarding a point and plane // Results in Mathematics. – 2021. – Vol. 76, No. 56. – P. 1–13.
5. Rýparová L., Guseva N., Sherkuziyev M., Sherkuziyeva N. On the rigidity and analytical rigidity of two-connected regular surfaces of revolution for a given direction of displacement of edge points // Filomat. – 2023. – Vol. 37, No. 25. – P. 8561–8567.
6. Xidirov N. G‘., Sotvoldiyev A. I. Dinamik modellarni iqtisodiyotda qoʻllanilishi // Science and Education Scientific Journal. – 2022. – Vol. 3, No. 3. – P. 1–10.
7. Sotvoldiyev A. I., Ostonakulov D. I. Mathematical Models in Economics // Spectrum Journal of Innovation, Reforms and Development. – Germany, 2023. – Vol. 17. – P. 115–119.
8. Sotvoldiyev A. I., Yuldashev S. A. Matematik modellashtirish va matematik model qurish metodlari // Pedagog Respublika Ilmiy Jurnali. – 2023. – № 5. – B. 44–50.
9. Sotvoldiyev A. I. Transport masalasi va uning turli sohalardagi ahamiyati // Innovations in Science and Technologies: ilmiy-elektron jurnal. – 2025. – Vol. 2, No. 3. – P. 489–496.
10. Sherqo‘ziyev M., Sotvoldiyev A. I. Tadqiqot ob’ektlarida vujudga kelgan muammolarni optimal hal qilishda matematik modellashtirish // Innovations in Science and Technologies: ilmiy-elektron jurnal. – 2025. – Vol. 2, No. 5. – P. 12–20.
Downloads
Published
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
License Terms of our Journal