MAHALLIY LOYIHALARNI MOLIYALASHTIRISHDA TASHABBUSLI BUDJETLASHTIRISH MEXANIZMLARINING SAMARADORLIGINI OSHIRISH YOʻLLARI

Authors

  • Muzаffаrov Muhаmmаdjon Mаxmud o‘g‘li Author

Keywords:

Tashabbusli budjetlashtirish, budjet jarayoni, ko-boshqaruv modeli, “exit and voice” nazariyasi, fuqarolar tashabbusi jamg‘armasi, raqamli savodxonlik, hududlararo tenglik, elektron platformalar.

Abstract

Ushbu maqolada O‘zbekistonda 2021-yildan joriy etilgan tashabbusli budjetlashtirish tizimining mahalliy ijtimoiy-iqtisodiy muammolarni hal etishdagi roli va ahamiyati tahlil qilinadi. Tizim fuqarolarning mahalliy budjetni shakllantirish va undan foydalanishda ishtirokini ta’minlovchi demokratik mexanizm sifatida ko‘riladi. 2021–2024 yillarda fuqarolar taklif qilgan loyihalar soni, ajratilgan mablag‘lar va moliyalashtirish darajasi statistik ma’lumotlar asosida o‘rganiladi. Tizim samaradorligiga ta’sir etuvchi muammolar – baholash mezonlarining noaniqligi, axborot tanqisligi va fuqarolik faolligidagi hududiy tafovutlar ko‘rsatib o‘tiladi. Tadqiqot Ackerman va Hirschman nazariyalariga asoslangan bo‘lib, maqola yakunida tizimni takomillashtirish, budjet mablag‘laridan shaffof foydalanish hamda mahalliy boshqaruv va jamoatchilik hamkorligini kuchaytirishga qaratilgan amaliy takliflar beriladi.

Downloads

Download data is not yet available.

References

1. Ministry of Economy and Finance of Uzbekistan. (2023). Fuqarolar tashabbusi jamg‘armasi faoliyati haqida hisobot. Toshkent.

2. Moliya vazirligi axboroti. (2024). www.mf.uz (15.02.2024 holatiga ko‘ra)

3. Ackerman, J. (2004). “Co-Governance for Accountability: Beyond ‘Exit’ and ‘Voice’.” World Development, 32(3), 447–463.

4. Hirschman, A.O. (1970). Exit, Voice, and Loyalty: Responses to Decline in Firms, Organizations, and States. Harvard University Press.

5. Ackerman J. Co-Governance for Accountability: Beyond “Exit” and “Voice” // World Development. – 2004. – T. 32. – №3. – S. 447–463.

6. Hirschman A.O. Exit, Voice, and Loyalty: Responses to Decline in Firms, Organizations, and States. – Cambridge, MA: Harvard University Press, 1970. – 162 b.

7. Karimov D., Ismatullaeva M. Tashabbusli byudjetlashtirish mexanizmlarini takomillashtirish yo‘llari // Iqtisodiyot va Innovatsion Texnologiyalar. – 2022. – №6. – B. 23–29.

8. O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va moliya vazirligi. Fuqarolar tashabbusi jamg‘armasi faoliyati haqida hisobot. – Toshkent, 2023.

9. OECD. Participatory Budgeting: Innovative Practices in Public Governance. – Paris: OECD Publishing, 2020.

10. UNDP Uzbekistan. Enhancing Local Governance and Citizen Participation in Uzbekistan. – Tashkent: UNDP, 2021.

11. Wampler B. Participatory Budgeting in Brazil: Contestation, Cooperation, and Accountability. – Pennsylvania State University Press, 2007.

12. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi. Ochiq budjet portali statistikasi va tahlillari. – 2024. – www.mf.uz

13. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi. Fuqarolar tashabbusi jamg‘armasi faoliyati haqida yillik hisobot. – Toshkent, 2024. – Elektron resurs: https://openbudget.uz (murojaat sanasi: 15.06.2025).

14. O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va moliya vazirligi. “Ochiq budjet” portali statistik ma’lumotlari. – 2021–2024 yillar. – Elektron resurs:

https://openbudget.uz/uz/statistics (murojaat sanasi: 15.06.2025).

15. Karimov D., Ismatullaeva M. Tashabbusli byudjetlashtirish mexanizmlarini takomillashtirish yo‘llari // Iqtisodiyot va Innovatsion Texnologiyalar. – 2022. – №6. – B. 23–29.

16. UNDP Uzbekistan. Enhancing Local Governance and Citizen Participation in Uzbekistan. – Tashkent, 2021. – Elektron resurs: https://www.uz.undp.org (murojaat sanasi: 14.06.2025).

17. OECD. Participatory Budgeting: Innovative Practices in Public Governance. – Paris: OECD Publishing, 2020. – Elektron resurs: https://www.oecd.org (murojaat sanasi: 13.06.2025)

Downloads

Published

2025-06-22

Issue

Section

Economics

How to Cite

MAHALLIY LOYIHALARNI MOLIYALASHTIRISHDA TASHABBUSLI BUDJETLASHTIRISH MEXANIZMLARINING SAMARADORLIGINI OSHIRISH YOʻLLARI. (2025). Innovations in Science and Technologies, 2(6), 216-221. https://www.innoist.uz/index.php/ist/article/view/1085

Similar Articles

1-10 of 290

You may also start an advanced similarity search for this article.